اطلاعاتی درباره اگزمای پوستی؛ علائم و درمان دارویی آن

درمان اگزما

اگزمای پوستی یا آتوپیک درماتیت یک نوع بیماری پوستی است که فرد را دچار خارش و التهاب می‌کند. پوسته پوسته شدن نقاط بدن، تیره شدن اطراف چشم، تورم و قرمزی پوست و خارش شدید از علائم این بیماری هستند. ژنتیک، عوامل خارجی مانند گردوغبار و سیستم ایمنی ضعیف باعث ابتلا به این بیماری می‌شوند.

علائم اگزمای پوستی در کودکان

علائم اگزمای پوستی در کودکان، تقریباً مشابه بزرگسالان است. این بیماری معمولاً، در سنین 3 تا 6 ماهگی نوزادان برای اولین بار اتفاق می‌افتد. در نوزادان، علائم بیماری اگزمای پوستی بیشتر در صورت، گردن، پوست سر، آرنج و زانوها ظاهر می‌شود. در کودکان، این علائم در قسمت داخلی آرنج، پشت زانوها، اطراف گردن، اطراف دهان و روی مچ دست‌ها، زانوها و دست‌ها خود را نشان می‌دهند. با مشاهده اولین علائم سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید. بزرگسالان می‌توانند فقط با تجویز پزشک، از قرص تلفست ۱۲۰ برای کاهش تورم و خارش پوستی استفاده کنند.

 کمک به درمان اگزما پوستی

• اگزمای درماتیت تماسی: همان‌طور که از نام این بیماری پیداست، علائم این بیماری در تماس مستقیم با یک عامل محرک خود را نشان می‌دهند. پس از تماس پوست با محرک‌هایی مانند: خاک، گرد و غبار، مواد شوینده، مواد شیمیایی، مواد آرایشی و بهداشتی حاوی الکل و بعضی پارچه‌ها (مثلاً پشمی)، پوست قرمز و ملتهب می‌شود و شروع به خارش می‌کند. این اگزما بیشتر در دست‌ها ظاهر می‌شود.

1. اگزمای دیس هیدروتیک: این اگزما با بروز تاول‌های بسیار ریز و آبدار روی قسمت‌هایی از دست، پا و انگشتان همراه است. عواملی مانند: استرس، بیماری آلرژی و مواد شیمیایی مانند: نیکل، کبالت و املاح کروم، بروز علائم بیماری را تحریک می‌کنند. برخلاف تصور رایج درباره بروز اگزما در هوای سرد و خشک، اگزمای دیس هیدروتیک در هوای گرم و فصل‌های بهار و تابستان شایع‌تر است.
2. اگزمای سبورئیک: این نوع اگزمای پوستی در نقاطی که غدد چربی بسیاری دارند مانند پوست سر، بینی و بالای کمر، رخ می‌هد. این بیماری اگر پوست سر را تحت تأثیر قرار دهد، علاوه‌بر خارش و قرمزی پوست، باعث به وجود آمدن پوسته‌های خشک یا چرب می‌شود.
3. اگزمای نومولار (سکه‌ای): در این نوع اگزما، لکه‌های سکه‌ای و دایره شکل روی پوست ایجاد می‌شود که با خارش، قرمزی و تورم همراه است. علت آن می‌تواند سرد و خشک بودن هوا یا تماس با محرک‌ها باشد. درمان اگزمای نومولار، نسبت به انواع دیگر این بیماری کمی دشوارتر است.
4. اگزمای استاز: اگزمای استاز یا اگزمای وریدی، زمانی ایجاد می‌شود که جریان خون در بدن به‌درستی اتفاق نمی‌افتد و در قسمت‌های پایینی پا باقی می‌ماند. این اتفاق می‌تواند ناشی از ایستادن روی پا برای مدت طولانی رخ دهد. در این حالت فشار وارد به سیاهرگ‌ها، باعث نشت مایع موجود در آن‌ها به زیر پوست و بروز اگزمای وریدی می‌شود. از اولین علائم این نوع اگزما می‌توان به تورم مچ پاها و پس از آن، خارش، درد و تورم، قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست پا اشاره کرد.

توصیه می‌کنیم برای تشخیص زودهنگام نوع اگزما و شروع هر چه سریع‌تر درمان، با مشاهده اولین علائم به پزشک متخصص مراجعه کنید. بیماری اگزما را می‌توان با تشخیص به‌موقع خیلی خوب کنترل کرد.

دلیل بیماری اگزما چیست؟

باوجود این‌که علم پزشکی پیشرفت خارق‌العاده‌ای تاکنون داشته است، ولی هنوز پاسخ دقیقی برای این سؤال که «دلیل بیماری اگزما پوستی چیست؟» وجود ندارد. ولی تحقیقات نشان می‌دهد بین این بیماری و موارد زیر ارتباط وجود دارد:

• ژنتیک: بسیاری از متخصصان معتقدند این بیماری ریشه‌های ژنتیکی دارد؛ چون طبق تحقیقات انجام شده شیوع این بیماری بین افرادی که یکی از اعضای خانواده آن‌ها به اگزمای پوستی مبتلا بوده است، بیشتر از دیگران است.
• سیستم ایمنی: پوست افرادی که در کودکی سیستم ایمنی بدن آن‌ها به درستی رشد نکرده است، قابلیت محافظت از خود در برابر محرک‌ها را  از دست می‌دهد و ممکن است در آینده به اگزمای پوستی مبتلا شوند.
• عوامل خارجی: آب و هوای سرد و خشک زمستانی، دمای بسیار بالا و کمبود رطوبت پوست از عواملی هستند که بروز اگزما را تشدید می‌کنند.
• ابتلا به آلرژی: یکی از بیماری‌های زمینه‌ساز اگزما، بیماری آلرژی است. افرادی که آلرژی دارند نسبت به دیگران بیشتر در معرض ابتلا به اگزمای پوستی هستند. زیرا بدن آن‌ها نسبت به بعضی از محرک‌ها آلرژی دارد و ممکن است به صورت بروز اگزما، نسبت به آن‌ها واکنش دهد.

گاهی اوقات در پی خاراندن شدید پوست، ممکن است بخش‌هایی از بدن فرد مبتلا به اگزما زخم شود. حتی در بعضی از موارد این زخم‌ها عفونت می‌کنند. برای کنترل عفونت‌های پوستی، پزشک متخصص ممکن است قرص تاوانکس را برای توقف رشد عفونت‌های باکتریایی، تجویز کند. استفاده از این دارو، بدون نسخه پزشک ممنوع است.

عوامل تحریک کننده بیماری اگزمای پوستی

در پاسخ به سؤال «اگزما پوستی چیست؟» باید این نکته را هم اضافه کنیم که بیماری اگزما، یک عارضه پوستی دوره‌ای است که گاهی اوقات برای مدتی از بین می‌رود. ولی نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، عواملی است که این بیماری را تحریک می‌کنند. بعضی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• ادویه‌جات تحریک کننده
• گرد و غبار (حتی خاکی که روی سطوح است، اگزمای پوستی را تحریک می‌کند.)
• مصرف سیگار و دخانیات
• استرس
• هوای سرد و خشک زمستان
• مواد شوینده و صابون‌های معطر
• بعضی از پارچه‌ها مانند: پارچه‌های پشمی یا پارچه‌هایی که در بافت آن‌ها از مواد شیمیایی استفاده شده است.
• لوازم آرایشی نامرغوب

گاهی اوقات با از بین رفتن دوره‌ای این بیماری، بعضی از افراد به اشتباه گمان می‌کنند اگزمای آن‌ها کاملاً درمان شده است. در این شرایط، عوامل تحریک‌کننده بیماری را در نظر نمی‌گیرند و اگزمای آن‌ها مجدداً عود می‌کند. تحریک مجدد پوست و خاراندن بیش از حد محل اگزما، باعث به وجود آمدن عفونت می‌شود.

درمان اگزما پوستی؛ به کمک شناخت روش‌های پیشگیری

تا به امروز درمانی قطعی برای اگزمای پوستی شناخته نشده است. فقط به کمک بعضی از داروهای پزشکی می‌توان علائم این بیماری را کنترل کرد. روش‌های درمانی شناخته شده برای بیماری اگزما به سلامت عمومی شخص و شدت بیماری بستگی دارد. هدف این روش‌های درمانی، کاهش تورم و خارش، افزایش رطوبت پوست و جلوگیری از ایجاد عفونت‌های پوستی است. بعضی از روش‌های پیشگیری-درمانی اگزما عبارت‌اند از:

• دوری از عوامل تحریک‌کننده بیماری
• دوش گرفتن با آب ولرم و جلوگیری از دوش گرفتن با آب داغ
• کوتاه نگه‌داشتن ناخن‌ها و پوشاندن قسمت‌هایی از پوست که تحت تأثیر اگزما متورم یا زخم شده‌اند.
• استفاده مرتب از کرم‌های مرطوب‌کننده و لوسیون برای حفظ رطوبت و کاهش خشکی پوست

برای ترمیم و تقویت پوست بعد از کنترل علائم اگزما، می‌توان با مشورت پزشک از کپسول بیوتین 5000 استفاده کرد.